Geloof, hoop en liefde, gaven van en voor God
Marc Massaer
Broeders en zusters in Christus,
In de marketing is het de kunst een nieuw product zo met een slogan aan te prijzen dat mensen het kopen. Ze denken niet meer zonder te kunnen, omdat ze er helemaal bij willen horen. Of dit product daad-werkelijk voldoet, is af te wachten want je kunt als koper ook misleid worden. Met de verkiezingen voor de deur zie je links en rechts al posters hangen met slogans om mensen over te halen op deze of gene partij te stemmen. Of de politici hun beloften ook echt waarmaken, valt nog te bezien.
Met een slogan in het evangelie laat Jezus zijn wijsheid zien en maakt Hij duidelijk welke boodschap Hij wil overdragen. “Geef aan de keizer wat aan keizer toebehoort, en aan God wat God toebehoort.”’ Dit woord van God is een richtingwijzer om over na te denken.
Met deze uitspraak erkent Jezus als het ware het gezag van de overheid om belastingen te heffen voor het algemeen belang. Tegenwoordig zijn er nogal wat kanttekeningen te plaatsen bij de belastingen: worden ze door de overheid wel goed besteed? Daarnaast geeft Jezus aan dat ook God gezag heeft maar recht heeft op iets totaal anders. Wat komt God eigenlijk toe? We zouden kunnen zeggen: eer, lof en dank voor zijn goedheid en liefde.
De apostel Paulus spreekt in de tweede lezing over geloof, hoop en liefde, die God toekomen. Het zijn de drie goddelijke deugden want ze zijn gericht op God. Samen vormen ze de basishouding waarin onze relatie met God gestalte krijgt. We noemen ze bovendien ‘goddelijk’, omdat ze altijd ook een gave van God zijn: wie eruit leeft, toont dat de H. Geest aan het werk is…
Wat is nu de deugd van geloof?
Geloof is vertrouwen hebben in God, die tot ons heeft gesproken door de profeten en door Jezus Christus en die trouw is aan zijn beloften en aan zijn verbond. Geloven wil zeggen luisteren naar wat God zegt en daar gehoor aan geven door te proberen het woord van God serieus te beleven. Gods woord mogen we niet in de wind slaan want dan verliezen we zijn zegen en bescherming. Hij heeft tot ons gesproken om ons het goddelijk leven te schenken in heel zijn volheid. Het geloof slaat voor Paulus op de erkenning dat Jezus - de Levende - ons binnenleidt in de gemeenschap met God. Dit veronderstelt ook een houding van overgave en de opbouw van een vertrouwensrelatie met Christus door onze daden.
Waar leven is, is hoop, zegt het spreekwoord. Het is een ervaringsgegeven dat hoop mensen in staat stelt het in de moeilijkste omstandigheden vol te houden. Kenmerkend voor de mens - wat hem onderscheidt van het dier - is dat hij verder kijkt en verder zoekt dan de directe bevrediging van zijn behoeften, en zo op de toekomst gericht is. Hopen op God is hopen dat er uiteindelijk gerechtigheid komt na dit leven, namelijk dat het goede wordt beloond en het kwade gestraft. Alles komt goed, zeggen we in de volksmond wel eens. Daarmee wordt de hoop uitgesproken dat God uiteindelijk alles onder controle heeft en dat Hij het goede voor de mens wil.
De dichter Charles Péguy noemt de hoop het ‘kleine meisje’ dat tussen de twee vrouwen ‘geloof’ en ‘liefde’ in loopt. Ze is de meest broze en kwetsbare van de drie, zegt hij, maar ook degene over wie God zich het meest verwondert. Het is inderdaad verwonderlijk hoe hoop mensen overeind kan houden, door alle miserie en nood heen.
Van de drie goddelijke deugden is de liefde de grootste en de belangrijkste. Liefde is een relatie van geven en ontvangen. Ze kan niet van één kant komen want dat houdt geen stand. Alleen maar liefde ontvangen en niets geven, dat werkt niet. God heeft ons tot het uiterste lief door zijn Zoon Jezus Christus; van ons verwacht Hij dan ook dat wij zijn liefde beantwoorden. Door liefde te delen en te geven, vermenigvuldigt zij zich.
Dat God ons de wijsheid en de genade geeft om het woord uit de H. Schrift van deze zondag zo te beleven dat zijn Koninkrijk moge groeien midden onder ons. Amen.