Adriaan van den Hout, 70 jaar koorzanger
Adriaan van den Hout, 85 jaar, beleeft dit jaar zijn 70-jarig jubileum als koorzanger in de kerkkoren van Diessen.
In 1949 werd Adriaan, toen 15 jaar oud, aspirant-lid van het parochieel zangkoor in Diessen. Dat was een mannenkoor; vrouwen waren er nog niet welkom. Het telde 24 leden, van wie Adriaan lange tijd de jongste was. Hij was ook nog geen volwaardig lid want iedere nieuwkomer moest eerst een zangcursus volgen bij het bisdom ’s-Hertogenbosch. Adriaan kwam goed door de cursus.
Het koor zong iedere zondag de hoogmis; enkele zangers zongen ‘s middags nog het lof. Bij toerbeurt luisterden wisselende deelnemers de missen door de week op.
Als de koorleden niet voldeden aan de opgedragen taken of niet kwamen opdagen, kregen ze een geldboete! Dat waren nog eens tijden!
Zanger én dirigent
Adriaan was zeer geïnteresseerd in kerkmuziek. Zijn oom Jan van den Hout, dirigent en lid van het kerkbestuur, en pastoor Van der Linde stelden voor dat hij een dirigentencursus zou volgen. Na enige tijd slaagde Adriaan voor dit ‘directeursexamen’ in de kerkmuziek, waarna hij zijn oom Jan als dirigent opvolgde.
Adriaans liefde voor gregoriaanse gezangen groeide. Voor gregoriaanse muziek kon je hem wakker maken; volgens zijn vrouw Femia klonk zelfs vanuit het bad de gregoriaanse muziek door het hele huis!
Onze muzikale duizendpoot werd in die periode ook nog een aantal jaren leider van een jeugdkoor. Al met al dus zeer drukke jaren voor Adriaan, want er werd heel wat gezongen. Neem bijvoorbeeld Kerstmis: vier missen, maar daar hoorden ook repetities aan vooraf te gaan. Er werd gezongen om 03.00 uur (de eerste nachtmis), om 05.00 uur (de tweede nachtmis), om 10.00 uur (de dageraadsmis) en dan ’s middags om 15.00 uur ook nog het lof.
Gemengd koor
Na het Tweede Vaticaans Concilie in 1965 mochten ook vrouwen meedoen in een kerkkoor. De dames wilden zo graag meezingen dat er al snel een ‘gemengd koor’ ontstond met 35 leden.
Na het Concilie kwamen er ook missen in het Nederlands en Nederlandse gezangen maakten steeds vaker deel uit van het repertoire. Het gregoriaans wordt éénstemmig gezongen, maar met een gemengd koor was het mogelijk meerstemmige Latijnse en Nederlandse missen en gezangen ten gehore te brengen. Dit vereiste een nieuwe aanpak, waardoor ook de aard van de repetities sterk veranderde.
Adriaan had vooral de gregoriaanse mis gedirigeerd; nu werden aan een dirigent andere eisen gesteld. Men ging op zoek naar iemand die zich meer zou toeleggen op meerstemmig gezang en het Nederlandse lied. Het werd de zeer bekwame Walter Hoeven. Het koor ging toen tweemaal per maand zingen, want de voorbereiding en de repetities vereisten veel tijd.
Adriaan was een aantal jaren dirigent én voorzitter geweest. Met de komst van Walter Hoeven fungeerde hij alleen nog als voorzitter van het bestuur. In die functie kwam hij met flitsende ideeën. Hij was ook een bindende factor, die de ‘de boel’ bijeenhield, maar de zang bleef topprioriteit. Tegelijkertijd moest Adriaan overeenstemming bereiken met andere koren in de parochie, onder andere met het profane koor Zang en Vriendschap, dat ook medewerking verleende aan de viering van de H. Mis.
Opsplitsing van het gemengd koor
Het proces dan in 1965 zo enthousiast was gestart en had geleid tot de vorming van een gemengd koor, verliep niet van een leien dakje… Geleidelijk aan kwamen er problemen en strubbelingen. Vooral mannelijke koorleden vertrokken. In 1981 waren er nog maar twaalf dames en twee heren lid van het kerkkoor. Niet de ideale samenstelling om vierstemmige missen te zingen… Zelfs de pastoor werd ingeschakeld met het verzoek de mannen persoonlijk te bezoeken om hen te wijzen op hun verantwoordelijkheden.
Maar het mocht niet baten: het gemengd koor besloot er in 1981 mee te stoppen en door te gaan als een mannenkoor en een dameskoor. En weer werd Adriaan dirigent van dit mannenkoor, dat de vieringen van de H. Missen zou blijven. opluisteren. Het dameskoor zou op doordeweekse dagen de rouw- en-trouwdiensten verzorgen.
Opnieuw een gemengd koor
In de tuin bij Ad en Ton Verhoeven, 25 jaar getrouwd, werd besloten dat er weer een gemengd koor zou worden opgericht, waarvoor het kerkbestuur toestemming gaf.
Weer werd Walter Hoeven dirigent. Koorleden meldden zich opnieuw aan en in korte tijd ontstond er een enthousiast koor vol mooie plannen, met Cees van Bijsterveld als voorzitter.
In 1992 werd Walter echter getroffen door een ernstige ziekte en het koor zat zonder dirigent. Gelukkig nam Els Basemans die taak enige tijd op zich, waarna Paul Shannon de dirigent werd. Een anglicaanse dirigent en een protestantse organist (Gert-Jan van Heijst), Adriaan moest dat als bestuurslid allemaal in goede banen leiden.
Avondwakekoor
Waren we toch bijna een koor vergeten waarvan Adriaan sinds jaar en dag dirigent is geweest: het mannenkoor van ongeveer tien man dat zong bij de avondwakes, die nauwelijks nog plaatsvinden. Dit koor zingt ook tijdens de KBO-bedevaarten naar de Heilige Eik en de Weebosch en sinds enkele jaren ook op de avond van de jaarlijkse dodenherdenking. De laatste jaren is Jac Peeters dirigent en organist, maar Adriaan blijft meezingen.
Onderscheidingen
Onderscheidingen heeft Adriaan een kast vol! In 1990 huldigde burgemeester Reinders hem voor zijn 20-jarig lidmaatschap van de gemeenteraad te Diessen. Hij werd gehuldigd vanwege zijn verdiensten voor de KVP, later het CDA. Adriaan was ook twintig jaar bestuurslid van de plaatselijke afdeling van de NCB (Noord-Brabantsche Boerenbond). Dat leverde hem een koninklijke onderscheiding op!
De meeste indruk maakte een pauselijke onderscheiding want die zijn schaars! Die krijg je niet na zomaar een aantal dienstjaren; er moet sprake zijn van een onderbouwde en gemotiveerde voordracht. De toekenning vraagt een aantal maanden voorbereiding: de aanvraag, het onderzoek, nog meer vragen en antwoorden en tot slot het pauselijk besluit de onderscheiding te verlenen.
Pastoor Kranen was de gelukkige: hij mocht voor het eerst in zijn leven een dergelijke onderscheiding uitreiken! En Adriaan had niets in de gaten. Het was een H. Mis zoals anders… maar gaandeweg kwamen er steeds meer familieleden de kerk in. Toen ook Femie, die er niet zou zijn vanwege een rugblessure, arriveerde, begreep Adriaan dat er ‘iets’ aan de hand was. Dat paus Johannes Paulus II zich er persoonlijk mee bemoeid had, had hij nooit verwacht! Wat een Feest!
In Kerkzicht werd het feest nog voortgezet. Cees van Bijsterveld, die inmiddels voorzitter was, bood een communicatiesysteem tussen dirigent en organist aan, gesponsord door de RABO-bank en Interpolis. De dirigent voor in de kerk kan hierdoor met één druk op de knop overleggen met de organist. Adriaan ging immers altijd voor de communicatie en het overleg!
Opnieuw gehuldigd
Nu is Adriaan nog steeds zanger in het St.-Willibrorduskoor. Een nieuwe uitdaging voor hem want van dirigente Maria Zijlmans moet Adriaan zacht zingen en dat is niet gemakkelijk voor hem… Als hij voluit gaat, hebben de dames voor hem moeite zich staande te houden, springen er scheuren in het pleisterwerk en valt de kalk van de muren…
Adriaan is op 25 november in de St.-Ceciliaviering gehuldigd voor 70 jaar inzet als koorlid, dirigent en bestuurslid. De Gregoriusvereniging heeft daarvoor geen medailles meer, ook geen spelden van verdienste of andere versiersels die aangehecht kunnen worden op de medailles. Adriaan ontving een prachtige, robuuste Gregoriuskaars, en een oorkonde met indrukwekkende handtekeningen van het hoofd en het afdelingsbestuur van de St-Gregoriusvereniging, en namens het koorbestuur de handtekening van pastoor Marc Massaer.