Onnozel geboren, wijs geleefd
Steven Barberien
Wijsheid is in het Oude Testament een praktische levenskunst: weten hoe je goed moet leven en dat ook in praktijk brengen. Wijsheid is niet louter een theorie, vervat in geleerde boeken. Integendeel juist: wijsheid is gericht op gelukkig leven, op het maken van de juiste keuzes en vooral van stommiteiten vermijden. Dwaasheid daarentegen is in het leven wegen bewandelen die weliswaar aantrekkelijk lijken, maar uiteindelijk tot niets voeren. En helaas, je wordt als mens niet wijs geboren… Bij ons thuis zeggen ze: 'Onnozel geboren en sommigen zot gewiegd!' We zijn van nature geneigd tot dwaasheid en lopen vaak in zeven sloten tegelijk. Of het nu in werk of ontspanning is, in relaties of geloof… we kunnen er soms een puinhoop van maken… We hebben dus hulp nodig om wijze mensen te worden.
In de eerste lezing nodigt Vrouwe Wijsheid ons daarom uit bij haar te komen eten. Wie nog onervaren is, kan komen eten en drinken van het brood en de wijn van haar wijsheid. Alleen door je eigenwijsheid opzij te zetten kun je van haar de praktische levenswijsheid of levenskunst aanleren.
En waaruit bestaat die levenskunst? Paulus zegt in de tweede lezing: Wees een verstandig mens en tracht te begrijpen wat de Heer wil. Laat u bezielen door de Geest en zeg voor alles dank aan God.
Wijsheid is dus in de praktijk van het leven doen wat God van jou verlangt. Gehoor geven aan zijn geboden. De Geest laten spreken in al wat je wilt doen, door liefdevol, geduldig, aandachtig te zijn… Maar vooral door als een dankbaar mens door het leven te gaan. Want het is dwaasheid als je alleen maar bezig bent met wat tegenzit en niet meer kunt zien hoeveel zegeningen er in je leven zijn, ook al zit het soms wel eens tegen. Een mens gaat ten onder als er geen dankbare houding in hem zit.
Jezus stelt ons voor dezelfde keus. Wie niet van zijn Brood ten leven eten wil, die heeft op den duur geen leven meer in zich. Wie echt ten volle wil leven, nu en straks, die heeft Hem nodig. Je moet als het ware teren op Hem. Leven van Hem. Hoe kan je zijn Geest anders in jou laten leven? Hoe kan die Geest anders zijn goede gaven aan jou geven?
Wijze mensen zijn het die geloof en leven goed weten te combineren, die het éne met het andere onlosmakelijk verbinden. Die durven leren van hun dwaasheden en openstaan voor wat God verlangt van de mens. Die de uitnodiging om te komen eten, van harte aannemen. Die zich te goed doen aan de rijke tafel die de christelijke spiritualiteit in allerlei vormen en naar ieders smaak aanbiedt. Amen.