Macht en dienstbaarheid

Voetwassing door paus Franciscus

Marc Massaer

Broeders en zusters in Christus,

Tijdens de vakantie ontmoette ik in het Zuiden van Frankrijk een priester uit Zaïre. Hij was naar Frankrijk gekomen voor zijn doctoraat in de theologie en had als onderwerp gekozen: Hoe ver moeten wij gaan in het gehoorzamen van de overheid? Een bijzonder actuele vraag, nu wereldwijd regeringen veel maatregelen uitvaardigen in verband met de coronacrisis. Waar dient de overheid het algemeen belang van de bevolking en waar dient ze meer het belang van multinationals en rijken? Welke fundamentele, grondwettelijke rechten van de mens worden er op dit moment geschonden?
Het is van belang kritische vragen te blijven stellen aan de overheid. Niet voor niets heeft de Verenigde Naties na de Tweede Wereldoorlog in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens als besluit aangenomen. Ze is in de decennia erna uitgewerkt en ondertekend. Men wilde nooit meer een dergelijk machtsmisbruik door de overheid meemaken.

Als een overheid te ver gaat in haar maatregelen, Gods wetten overtreedt en de menselijke vrijheid schendt, dan hebben wij het recht daartegenin te gaan en kritische vragen te stellen. Wij christenen hebben de roeping om God en zijn geboden meer te gehoorzamen dan de mensen. In het Romeinse rijk bijv. verplichtte de Romeinse keizer alle inwoners de Romeinse afgodsbeelden te vereren. De christenen weigerden dit, omdat er maar één Heer en God is, met als gevolg dat er vele martelaren zijn gevallen.
Er zit nog een gevaar in het uitoefenen van macht en autoriteit. Van machthebbers wordt verwacht dat zij dienstbaar zijn aan de mensen. Helaas bestaan er ook machthebbers die voor eigen eer en roem werken, en voor de belangengroep of vriendenkring. De geschiedenis herhaalt zich voortdurend.

In de eerste lezing uit de profeet Jesaja wordt verteld dat Shebna, de overste van de tempel, zich een praalgraf wil laten maken, waarna hij uit de gunst van Jahweh valt. Hij werkt meer voor eigen eer en roem dan dat hij dienstbaar is aan God en het volk.

In de evangelielezing krijgt Petrus de sleutelmacht van Jezus om in de kerk te binden en te ontbinden en zo de geloofsgemeenschap of het Lichaam van Christus te dienen. Jezus stelt Petrus pas aan als Hij ontdekt dat Petrus ook echt in Hem gelooft: Gij zijt de Christus, de Zoon van de levende God.

Als iemand je de sleutels van zijn huis geeft, heeft die persoon een groot vertrouwen in jou. Je draagt dan de verantwoordelijkheid voor dat huis om het te beschermen tegen inbrekers. Op het moment dat Petrus de sleutel van Jezus ontvangt, krijgt hij de macht mensen binnen te leiden in de kerk of de geloofsgemeenschap, en de taak de kerk te beschermen tegen vijandelijke aanvallen. Wat Petrus als belangrijkste zending  van Jezus meekrijgt, is de deur voor mensen te openen naar een gelukkig leven, te vinden in de persoonlijke relatie met Jezus Christus. Jezus verlangt van ons als Kerk dat mensen zich met God en met elkaar verzoenen en één zijn in de liefde. Heb elkaar lief, heeft Jezus gezegd, zoals Ik u liefheb.

Wie door het doopsel in de Kerk wordt opgenomen, mag tijdens zijn leven ontdekken dat de Kerk de sleutel is die toegang geeft tot de liefde en de barmhartigheid van God. Samen geloven in God en de waarde van de H. Eucharistie mogen beleven, is een grote genade. Wat is het toch prachtig te mogen inzien dat God de H. sacramenten heeft ingesteld als kanalen om Zijn zegen te schenken aan de mensen. God laat ons niet alleen, Hij wil ons nabij zijn, Zijn goedheid tonen en zegen op zegen aan ons schenken.. 

De Kerk is dus geen club maar een geloofsgemeenschap die samenkomt rondom onze Heer en God Jezus Christus, om het geloof te vieren en te voeden. Paus, bisschoppen, priesters en diakens, die gezag hebben ontvangen van God, zijn er niet voor eigen eer en glorie of om carrière te maken, maar voor Christus en de geloofsgemeenschap, om het ene geloof in God te bevorderen en dienaren te zijn.
Zowel de Kerk als haar bedienaren zijn instrumenten in de handen van God om mensen te helpen in contact te komen met de liefde van Jezus Christus.

Moge deze viering ons inspireren om de Kerk te beminnen met hart en ziel en mee te werken aan de verspreiding van de evangelische boodschap van Jezus Christus, opdat eenieder mag ervaren wat een groot geluk het is om christen te zijn in deze tijd. Amen.

Printversie