Beter blij dan bang maken
Cees Remmers
Profeten zijn geen waarzeggers. Maar profeten zeggen mensen wel de waarheid met het oog op de toekomst. Sommigen van hen, zoals Jesaja, maken de mensen blij, en anderen, zoals eeuwen later Johannes de Doper, maken de mensen eerder bang. Jesaja is een optimist, Johannes lijkt eerder een pessimist.
Jesaja droomt in donkere tijden over een nieuwe wereld, over een tijd dat panter en geitje samen spelen, dat wolf en lam samen grazen - een kind kan ze aaien, en dat iedereen in vrede leeft met iedereen.
Jesaja stemt de mensen hoopvol, maakt ze blij.
Johannes niet; die maakt de mensen eerder bang: “Denk maar niet dat ge u kunt beroepen op uw afkomst. Al bent ge een zoon van Abraham, ge zult als een boom worden omgehakt en in het vuur gegooid, omdat ge geen goede vruchten draagt.”
De Doper maakt hen bang.
Maar er is vandaag nog een derde profeet aan het woord: Jezus van Nazareth. Hij blijkt te geloven, net als Jesaja, in een wereld waar alles en iedereen leeft in harmonie met elkaar: “Zoals de zeebodem nu bedekt is met water, zo zal ooit heel de aarde vervuld zijn van Gods liefde.” Maar net als Johannes roept Jezus de mensen ook voortdurend op liefdevoller om te gaan met elkaar en met meer aandacht en eerbied voor allen op wie nog wordt neergekeken.
Johannes maakt de mensen eerder bang dan blij; Jezus maakt, net als Jesaja, de mensen eerder blij dan bang.
Kijk uit, roept Johannes, elke boom die geen goede vruchten draagt, zal worden omgekapt; kaf en koren zal worden gescheiden, alle kaf gaat in het vuur, de tarwe zal worden gespaard.
Maar hetzelfde evangelie vertelt ons dat Jezus nooit de botte bijl hanteert, niet meteen omhakt wie niet deugt, bomen die niks opleveren, geeft hij een nieuwe kans: "Volgend jaar," zegt hij, "draagt hij misschien wel vrucht …” Hij trekt niet lomp en hard aan alle onkruid; soms trek je er ook het goede mee uit, waarschuwt hij. Hij gooit niks en niemand in het vuur; integendeel: hij zal de walmende vlaspit niet doven, het geknakte riet niet breken. Hij heeft een hekel aan het kwaad en de zonde maar gaat met zondaars aan tafel, en omdat hij naar hen luistert, luisteren zij ook naar hem en komen ze tot bekering.
Onderweg naar Kerstmis kunnen we drie dingen leren:
Van Jesaja kunnen we leren in donkere tijden te blijven geloven dat er licht zal dagen en dat uiteindelijk het licht het ooit zal winnen van alle droeve duisternis
Van Johannes de Doper leren we de wereld verbeteren door het vuil uit ons leven af te spoelen en het vuur van liefde in ons te laten branden.
Van Jezus leren wij dat je met een vriendelijk woord meer bereikt dan met de harde hand. Of zoals ik thuis leerde: je bereikt bij mensen meer met honing dan met azijn.